Als dit boek een pleidooi voor onafhankelijk wetenschappelijk onderzoek in een goede sfeer wil zijn, is het daarin geslaagd. De concentratie van docenten en studenten, de wonderlijke medische hulpmiddelen, de aangenaam oubollige foto’s van de bouw en inwijding van het faculteitsgebouw: alle opnamen dragen een bijna ouderwets aandoend beeld van leergierigheid en geloof in de toekomst uit. Speelse inventiviteit, serieuze aandacht en warme collegialiteit gaan hand in hand in dit overzicht.

Sinds de ingebruikname van de medische faculteit aan de Westzeedijk (ingang Dr. Molenwaterplein) in 1966 maakten en verzamelden medewerkers het AVC, het Audiovisuele centrum van de faculteit, foto’s en films over de bouw, medische apparatuur en experimenten, de studie en de manier waarop de betrokkenen met elkaar omgingen. Deze beelden zijn aangevuld met foto’s van (voormalige) docenten, medewerkers en studenten van het Medisch Centrum.

Samensteller Gert-Jan van den Bemd wist zijn tekstuele bijdrage te beperken tot een zevenregelig voorwoord en korte adequate opmerkingen over de foto’s achter in het boek. Frits Gierstberg, hoogleraar fotografie aan de Erasmusuniversiteit schreef in zijn beknopte inleiding onder andere over het bijzondere fenomeen dat puur documentaire foto’s met de jaren vaak een zekere esthetische waarde kunnen krijgen. 

Picture the Amazement is met ruim 230 afbeeldingen vooral een beeldenboek. We zien: keurig geësceneerde zwart-witfoto’s van de verschillende ruimten van het gebouw en de manier waarop er gebruik van gemaakt werd; de staf van de afdeling celbiologie en genetica die in gestreepte kleding een (verstoorde) reeks menselijke chromosomen uitbeelden; zestien studenten en één docent die door een ingenieus systeem van lenzen en prisma’s allemaal hetzelfde microscopische preparaat kunnen bekijken en bespreken; een foto uit 1969 van een experimentele harttransplantatie bij een hond, in een overvolle operatiekamer, terwijl de handelingen met twee zestien-millimeter camera’s worden vastgelegd (vijftien jaar later zal diezelfde chirurg, dr. Egbert Bos, als eerste in Nederland deze operatie bij een mens uitvoeren); prachtig getinte micro-opnamen en stillevens met nierstenen; enige portretten en ja, een paar decente opnamen in de snijzaal.

De samenstellers hebben hun enthousiasme over de ontwikkelingen binnen de faculteit en de medische wetenschap willen delen met niet-ingewijden en vonden daartoe de sleutel in een originele en vaak humoristische beeldkeuze.

Han Schoonhoven

Picture the Amazement
Diverse fotografen
Teksten: Frits Gierstberg en Gert-Jan van den Bemd
Gebonden, 24 bij 23,5 centimeter
240 pagina’s, ruim 230 foto’s in zwart-wit en kleur
Uitgave: Veenman publishers i.o. van het Erasmus Medisch Centrum,
in samenwerking met het Nederlands Fotomuseum
Prijs: 29,95 euro.

De foto’s worden tot en met 23 november geëxposeerd in restaurant ‘het Recept’ van het Erasmus MC, Dr. Molewaterplein 50 in Rotterdam