Tussen een stapel oude foto’s vond ik deze. Het is een polaroidfoto. Een vrij vroeg exemplaar, met een nostalgisch kartelrandje. Zonder dat randje zou ik de foto veel recenter gedateerd hebben. Dat leren jasje, zulke laarsjes, dat minuscule leren broekje met een rits … Dat soort types zie je ook tegenwoordig nog in Amsterdam of Berlijn lopen, tijdens de Gay Pride Parade, en waarschijnlijk ook op feesten waar ik nooit kom.
Ik was het vrijwel vergeten, polaroid, maar eigenlijk, besef ik nu, is er geen intiemere vorm van fotografie denkbaar: het is vrijwel zeker dat de gefotografeerde man zelf de foto heeft vastgehouden. Dat gegeven maakt die foto veel meer dan een tastbare herinnering van een moment. Ergens, waarschijnlijk onder tientallen vingerafdrukken van anderen, staan de vingerafdrukken van de man in zijn leren outfit. Misschien zou een hond de man zelfs nog kunnen ruiken.
Helaas vind ik de foto niet erotisch, hooguit moet ik er een beetje om lachen. Dat is eigenlijk niet gepast. Bij een gewone foto kan dat nog, lachen om belachelijke brillen, ouderwetse kapsels, verkeerde mode, maar bij een polaroid lach je eigenlijk om de afgebeelde persoon zelf. Er is namelijk maar één foto van exact dat moment, met de geur en de vingerafdrukken en de vervlogen reflectie van de ogen van de gefotografeerde persoon die ooit zelf naar de foto keken. Intiemer kun je als buitenstaander niet naar iemand staren. Misschien is dat een beetje te veel van het goede.
Kunstenaar/fotograaf Paul de Nooijer (1943) werkte veelvuldig met polaroid, onder andere in de 8mm-film ‘Transformation by holding time’ uit 1976. In 1978 begeleidden twee van zijn tableaus met erotische polaroidfoto’s een redactioneel artikel in het Duitse blad Photo, over het commerciële succes van de Polaroid SX-70 camera: dat was mede te danken aan de rage om je partner binnenskamers naakt of in gewaagde outfits te fotograferen.
