Dreigend

Een foto maken kan iedereen, fotograferen is een stuk lastiger. Vroeger helemaal. Je had óf een fototoestel dat eenvoudig te bedienen was, maar vol gebreken zat, óf je had een camera die prachtige resultaten opleverde zolang je al die knopjes en instellingen maar kon doorgronden. En dan waren er ook nog allerlei regeltjes waaraan je je moest houden. Regeltjes over scherpte, scherptediepte, contrast en compositie die het plezier van fotograferen behoorlijk inperkten.

Fotocollectie Grand Foulard

Nóóit tegen de zon in fotograferen, was zo’n regeltje. Veel fotografen gingen dus het omgekeerde doen, met een dreigende slagschaduw en een verontrust kijkende vriendin als resultaat. Zo is onbedoeld menig romantisch rendez-vous als onaangename ontmoeting de (foto)boeken in gegaan.

Mislukt

Fotografie staat bol van de regeltjes. Plaats het onderwerp nóóit in het midden, bijvoorbeeld. In het midden is saai. Mensen die gevoel hebben voor compositie zetten het hoofdmotief op één derde van het beeld, dat is de regel. Westerlingen, vanwege hun van links-naar-rechts manier van kijken, plaatsen het onderwerp meestal rechts. Soms kan dat ook niet anders. Zoals bij deze ravijn. Of je moet aan de andere kant van de personen gaan staan, maar dan kom je in conflict met een andere regel: nóóit tegen de zon in!

Fotocollectie Grand Foulard

Augustus 1950, Pic du Midi de Bigorre, Franse Pyreneeën.

In 1950 zag je het resultaat pas wanneer je al lang en breed thuis was en de foto’s bij de fotohandel ging ophalen. Soms viel dat mee, meestal tegen. Dankzij het manco dat parallax heet – het zoekerbeeld stemt niet overeen met het beeld dat door het objectief valt – staat een deel van de geportretteerde personen buiten het kader.

Ik vermoed dat de maker van de foto niet blij was met het resultaat, misschien werd erom gelachen. Ik vind de foto juist geslaagd. Ik voel de beklemming en de duizelingwekkende diepte die tegelijkertijd aantrekt en afstoot.