Wysiwyg

In de Gouden Eeuw barstte het in de schilderkunst van de symboliek. Een dode boom verwees naar de dood, een hond naar (huwelijkse) trouw, een zeepbel naar de vergankelijkheid van het leven. En dan waren er nog massa’s verwijzingen naar erotiek en/of de geslachtsdaad: een vogel, een (lege) vogelkooi, een druiventros, eieren, een schip op zee, oesters, knoflook, een luit, een muis, een haas, een tuin met een fontein, voeten, kousen, de jacht, een fles… en zo kan ik nog wel even doorgaan. Heel vermoeiend, al die diepere betekenissen. Gelukkig speelt dat bij fotografie geen rol. Daar is een foto van een vrouw die een poes aait, gewoon een foto van een vrouw die een poes aait.

Fotocollectie Grand Foulard

De boom in

Vrouw in boom
Fotocollectie Grand Foulard

Ik zie ze eigenlijk nooit, vrouwen in bomen. Maar als je af mag gaan op de foto’s, was het in de jaren vijftig vrij gebruikelijk. Ik heb er een paar van in mijn collectie. Geen fantastische opnamen, helaas, want die zijn door mijn Duitse concullega Jochen Raiss ingepikt. Hij heeft een indrukwekkende verzameling bij elkaar gesprokkeld waarmee hij met gemak twee boeken kon vullen: ‘Frauen auf Bäumen’ uit 2016 en ‘Mehr Frauen auf Bäumen’ uit 2017.

Vrouw in boom
Fotocollectie Grand Foulard

Waarom deden die vrouwen dat?

Van kinderen kan je zoiets verwachten: op jonge leeftijd verken je je grenzen, word je uitgedaagd, wil je erbij horen, overwin je je angsten. Maar waarom zou een jonge vrouw, vaak in nette kleren, zich langs een knoestige stam en een wirwar van takken naar boven wurmen? En nog een raadsel: klom de vrouw eerst die boom in, en kwam haar man, verloofde, vriend toen op het idee om haar te fotograferen? Of was er eerst het fototoestel en kwam daarna pas de gedachte op om eens gek te doen en een boom in te klimmen? Is de foto oorzaak of gevolg?

Volgens fotojournalisten moet ik er niets seksueels achter zoeken, maar volgens mij is het dat juist wél. Hoe zou je anders kunnen verklaren dat na de seksuele revolutie vrijwel geen enkele vrouw meer de boom in klimt?